Captiva

Yakıt Sisteminin Tanımı

Yakıt sistemi elektronik geri dönüşsüz talep üzerine çalışan bir tasarımdır. Geri dönüşsüz yakıt sistemi motordan gelen sıcak yakıtı yakıt deposuna geri döndürmeyerek yakıt deposunun iç sıcaklığını düşürür. Yakıt deposunun iç sıcaklığının düşürülmesi evaporatif emisyonların daha düşük olmasını sağlar.

Yakıt deposunun içerisindeki yakıt pompası modülüne elektrik türbini tarzındaki bir yakıt pompası bağlanmıştır. Yakıt pompası yakıt besleme borusundan yakıt enjeksiyon sistemine yüksek basınçlı yakıt sunar. Yakıt pompası modülünde geri akış kontrol valfi bulunur. Emniyet valfi marş süresinin uzamasını önlemek için yakıt besleme borusunda ve yakıt dağıtım borusunda yakıt basıncını muhafaza eder.

E85 uyumlu araçlar artık depodaki yakıtın alkol içeriğini belirlemek ya da ayarlamak için alkol sensörü kullanmaz. Bunun yerine, araç yakıtın alkol içeriğini ölçülen ayarlarla hesaplar. Etanol hesaplaması yakıt seviye sensörü çıktısında ölçülen bir değişiklikle tespit edilen yeniden yakıt doldurma olayından sonra motor çalışırken gerçekleşir. Sanal flex yakıt sensörü V-FFS, algoritması birkaç saniye boyunca kap doldurma valfini kapatır ve etanol içeriğini hesaplamak için Kapalı Döngü yakıt trim sisteminden gelen bilgileri izler. Bu mantık etanol hesaplaması stabil olarak tespit edilinceye kadar birkaç kez yürütülür. Rölanti, yüksek yakıt akışı sırasında daha kısa süre, kapalı-rölanti gibi düşük yakıt akışı koşullarında bu birkaç dakika sürebilir.

Hava-yakıt oranları ve ilgili etanol yüzdesi doldurma-kapatma sırasını takiben güncellenir. Yakıt alkol içeriği yüzde değeri tarama aletinde okunabilir.

Bir E85 uyumlu araç olduğunda, ECM veya PCM değiştirilir veya öğrenilen alkol içeriği bir tarama aletiyle sıfırlandığında, yakıt sisteminin yüzde 10 veya daha az etanol içeriğiyle ASTM benzini içermesi gerekir. Aracın yeniden yakıt doldurma olayını algılaması için, depoya en az 11 litre (3 galon) yakıt doldurulmalıdır. Yeniden yakıt doldurma olayının algılanması için kontağın KAPALI duruma getirilmesi gerekmez, ancak yerel güvenlik yönetmeliklerine uyulmalıdır.

Yeniden yakıt doldurma olayından sonra, sistem eklenen yakıt miktarını depoda bulunan yakıt miktarına bağlı olarak kaydeder. Yakıt trim ve O2 sensör etkinliği okunarak, araç eklenen yakıtın ASTM benzin veya ASTM E85 olduğunu belirler. Bu belirlemeye bağlı olarak, sistem yakıttaki beklenen alkol karışımını ve ardından yakıt trimini ve O2 sensör etkinliği ince ayarlarını yapar. Sistem bu ayarlamanın yapılması için Kapalı Döngü durumunda olmalıdır. Benzinden E85'e veya E85'ten benzine geçildiğinde, çeşitli kısa geziler sistemin Kapalı Döngü çalışmasını atayamadığı için yakıt bileşimini ayarlayamadığından ötürü sürüş sorunlarına yol açabilir.

Yeniden yakıt doldurma olayı 11 litre (3 galon) veya üstü olduğu takdirde, Benzin ve E85 arasında herhangi bir geçiş yapıldığında herhangi özel bir önlemin alınması gerekmez, araç uzun süre KAPALI döngüde kalmalıdır, bu süre depodaki yeni karışımın bileşimini belirlemek için genellikle motorun tam çalışma sıcaklığında olduğu süreye bağlıdır.

Elektronik geri dönüşsüz yakıt sistemi, depodan gelen yakıtı yakıt dağıtım borusuna aktaran mikro işlemci kontrollü bir yakıt dağıtım sistemidir. Geleneksel, mekanik yakıt basınç regülatörünün elektronik muadili olarak işlev görür. Yakıt deposunun içerisindeki basınç tahliye regülatörü valfi yüksek basınca karşı ilave bir koruma önlemi sağlar. İstenen yakıt basıncı motor kontrol modülü (ECM) tarafından bildirilir ve GMLAN seri veri mesajı vasıtasıyla yakıt pompası akış kontrol modülüne iletilir. Yakıt besleme borusunda bulunan yakıt basınç sensörü geribesleme sağlar, yakıt pompası akış kontrol modülü Kapalı Döngü yakıt basınç kontrolü gerektirir.

Yakıt pompası akış kontrol modülü servis uygulanabilir bir GMLAN modülüdür. Yakıt pompası akış kontrol modülü motor kontrolü modülünden (ECM) istenen yakıt basıncı mesajını alır ve istenen yakıt basıncını sağlamak için yakıt deposu içerisine yerleştirilmiş yakıt pompasını kontrol eder. Yakıt pompası akış kontrol modülü yakıt pompasına 25 KHz 'lik bir PWM sinyali gönderir ve pompa devri bu sinyalin iş çevrimini değiştirmek suretiyle değiştirilir. Yakıt pompasına verilen maksimum akım 15 A'dır. Yakıt besleme borusunda bulunan bir yakıt basınç sensörü yakıt pompası akış kontrol modülüne basınç geri beslemesi sağlar.

Yakıt basınç sensörü 5 V, 3-pin servis edilebilir bir cihazdır. Yakıt deposunun yakıt besleme borusuna yerleştirilmiş olup bir araç kablo tesisatı vasıtasıyla yakıt pompası akış kontrol modülünden güç ve şasi bağlantısını alır. Sensör yakıt pompası akış kontrol modülüne Kapalı Çevrim yakıt basınç kontrolü sağlamak için kullanılan bir yakıt basınç sinyali sağlar.

Yakıt deposu yakıt beslemesini muhafaza eder. Yakıt deposu aracın arka tarafındadır. Yakıt deposu şasiye bağlanmış 2 metal şeritle yerinde tutulur. Yakıt deposu yüksek yoğunluklu polietilenden dökülmüştür.

Kurşunlu yakıt doldurulmasını önlemek için yakıt doldurma borusunun entegre bir engelleyicisi vardır.

Yakıt doldurma borusunun bağlı bir yakıt deposu kapağı vardır. Tork sınırlandırıcı bir cihaz kapağın aşırı sıkılmasını önler. Kapağı takmak için kapağı saat yönünde kapanma sesini duyana kadar döndürün. Bu durum kapağın doğru şekilde sıkıldığına ve tamamen kapandığına işaret eder.

Yakıt deposu yakıt pompası modülü aşağıdaki ana bileşenlerden oluşur:

Yakıt seviye sensörü bir şamandıra, tel şamandıra kolu ve seramik direniş kartından oluşur. Şamandıra kolunun konumu yakıt seviyesini gösterir. Yakıt seviyesi sensörü şamandıra kolunun konumuna bağlı olarak direnci değiştiren bir değişken rezistör içerir.

Yakıt pompası, yakıt deposu yakıt pompası modülünün haznesinin içerisine monte edilmiştir. Yakıt pompası yakıtı yakıt enjeksiyon sistemine yakıt basınç sensöründen gelen geribeslemeye bağlı basınçta pompalayan bir elektrikli türbindir. Yakıt pompası az yakıt kaldığı durumlarda ve sert araç manevralarında bile sabit bir yakıt akışı sağlar. Yakıt pompasının esnek borusu yakıt dalgalanmalarını ve yakıt pompasının gürültüsünü sönümleyecek şekilde çalışır.

Basınç tahliye regülatörü valfi mekanik geri dönüşsüz yakıt sisteminde kullanılan tipik yakıt basınç regülatörünün yerini alır. Basınç tahliye regülatör valfi normal araç işleyişi esnasında kapanır. Basınç regülatör valfı sıcak emmeler esnasındaki basıncı boşaltmak için kullanılır ve ayrıca yakıt pompası akış kontrol modülünün ayarı yakıt pompasının darbe genlik modülasyonunun yüzde 100'üne varsayılan ayar olarak belirlendiği bir durumda yakıt basınç regülatörü işlevini de görür. Yakıt sistemi basınçlarındaki farklılık nedeniyle basınç tahliye regülatör valfinin açılış basıncı mekanik geri dönüşsüz bir yakıt sistemi basınç regülatöründe kullanılan basınçtan daha yükseğe ayarlanır.

Uyarı: Yangın ve yaralanma riskini azaltmak için aşağıdaki öğeleri gözlemleyin:

Naylon borular azami yakıt sistemi basıncına, yakıt katkı maddelerine maruz kalmaya ve sıcaklık değişikliklerine dayanacak şekilde imal edilmişlerdir.

Isıya dirençli kauçuk hortum veya delikli plastik kanal boruyu kesilmeye, yüksek sıcaklığa veya titreşimlere karşı korur.

Naylon yakıt boruları bir ölçüde esnek olup araç altındaki tedrici kıvrımların etrafından dolaştırılabilir. Ancak naylon yakıt borularının keskin dönüşlerde zorlanması durumunda borular kıvrılabilir ve yakıt akışı tıkanabilir. Ayrıca naylon borular yakıtla temas ettikten sonra daha sertleşir ve çok fazla bükülmeleri durumunda kıvrılma ihtimalleri daha yüksektir. Naylon yakıt boruları bulunan bir araçta çalışırken özel dikkat gösterin.

Hızlı bağlantı tokaları yakıt sistemi bileşenlerini takmak ve bağlamak için basit yöntemler sunar. Bu tokalar özgün bir dişi bağlantı parçası ve buna uyan bir erkek uçtan ibarettir. Dişi bağlantı parçasının içerisindeki o-halkaları yakıt sızdırmazlığını sağlar. Dişi bağlantı parçasının iç tarafındaki entegre tespit tırnakları tokaları bir arada tutar.

Yakıt dağıtım borusu grubu silindir kapağına bağlanır. Yakıt dağıtım borusu montaj grubu aşağıdaki işlevlere sahiptir;

Yakıt enjektör kurulumu tek bir motor silindirindeki basınçlı yakıtı ölçen, kontrol modülü tarafından kontrol edilen bir solenoid cihazdır. Kontrol modülü yüksek empedans, 12 ohm, enjektör solenoidine (4) normal olarak kapalı bilye valfini (1) açmak için enerji verir. Bu da yakıtın enjektörün tepesine, bilye kapağını geçerek ve enjektör çıkışı üzerindeki direktör bir levhadan (3) akmasını sağlar. Direktör levhası yakıt akışını, enjektör ucundaki (2) inceltilmiş atomize yakıt spreyi üreterek kontrol eden makine ile açılmış deliklere sahiptir. Enjektör ucundan gelen yakıt, yakıtın yanma odasına girmeden önce daha da atomize olmasına ve buharlaşmasına neden olarak, emme subabına yöneltilir. Bu ince atomizasyon yakıt tasarrufunu ve emisyonları iyileştirir.

Kontrol modülü motora ne kadar yakıt verileceğini belirlemek için çeşitli sensörlerden gelen voltaj değerlerini takip eder. Kontrol modülü yakıt enjektörü sinyal genliğini değiştirmek suretiyle motora verilen yakıt miktarını kontrol eder. Yakıt çeşitli modlardan birinde teslim edilir.

ECM, ECM kontağın AÇIK olduğunu saptadığı zaman, yakıt pompası kumanda modülünü gerilimle besler. ECM'den yakıt pompası kontrol modülüne giden voltaj sinyali, motor Krank ya da Çalışıyor değilse, 2 s aktif kalır. Bu voltaj alınırken, yakıt pompası deposu yakıt kontrol modülü yakıt pompasının şasi şalterini kapatır ve ayrıca istenen yakıt hattı basıncını korumak için yakıt deposu yakıt pompası modülüne değişken bir voltaj verir. ECM motor soğutma suyu sıcaklığı (ECT), manifold mutlak basıncı (MAP), kütle hava akışı (MAF) ve gaz kelebeği konum sensörlerinden gelen girdileri esas alarak hava/yakıt oranını hesaplar. Sistem, motor devri önceden belirlenmiş bir devir sayısına erişene kadar marş modunda kalır.

Motor boğulursa gaz pedalına sonuna kadar bastıktan sonra motora marş basmak suretiyle motor temizlenebilir. Gaz kelebeği konum sensörü tam açık gaz kelebeği (WOT) konumundayken ECM hava yakıt oranını artırmak için yakıt enjektörü sinyal genliğini azaltır. ECM gaz kelebeği tam açık konumda kaldığı ve motor devri önceden belirlenmiş bir devir sayısının altında bulunduğu sürece bu enjektörü tutar. Gaz kelebeği tam açık konumda tutulmazsa ECM marş moduna geri döner.

Çalışma modunun Açık Çevrim ve Kapalı Çevrim denen 2 durumu vardır. Motor ilk çalıştırıldığında ve motor devri önceden belirlenmiş bir devir sayısının üzerindeyken sistem Açık Çevrimde çalışmaya başlar. ECM ısıtmalı lambda sensöründen (HO2S) gelen sinyali ihmal eder. ECM motor soğutma suyu sıcaklığı (ECT), manifold mutlak basıncı (MAP), kütle hava akışı (MAF) ve gaz kelebeği konum sensörlerinden gelen girdileri esas alarak hava/yakıt oranını hesaplar. Sistem aşağıdaki durumlar gerçekleşene kadar Açık Çevrimde kalır:

Yukarıdaki durumların özel değerleri her bir farklı motor için mevcuttur ve elektronik olarak silinebilir programlanabilir salt okunur hafızada (EEPROM) kaydedilirler. Sistem bu değerlere eriştikten sonra Kapalı Çevrimde çalışmayı başlatır. Kapalı Çevrimde ECM hava/yakıt oranını, enjektörün AÇIK kalma zamanını çeşitli sensörlerden özellikle de HO2S'den gelen sinyali esas alarak hesaplar. Bu şekilde hava/yakıt oranının 14,7:1'e yakın olması sağlanır.

Sürücü gaz pedalına bastığında silindirlere giren hava akışı seri bir şekilde artar. Olası bir teklemeyi engellemek için ECM hızlanma esnasında ilave yakıt sağlayabilmek için enjektörlere gelen sinyal genliğini artırır. Bu duruma ayrıca güç zenginleştirme olarak da bilinir. ECM gerekli yakıt miktarını gaz kelebeği konumu, motor soğutma suyu sıcaklığı (ECT), manifold mutlak basıncı (MAP), kütle hava akışı (MAF) ve motor devrini esas alarak belirler.

Sürücü gaz pedalını bıraktığında motora giren hava akışı azaltılır. ECM gaz kelebeği konumu, kütle hava akışı (MAF) ve manifold mutlak basıncındaki (MAP) karşılık gelen değişiklikleri takip eder. ECM yavaşlama çok seri olduysa veya çok uzun sürdüyse, örneğin gaz kelebeği kapalı şekilde yokuş inmek gibi bir durumda yakıtı tamamen KAPATIR. Yakıt katalizatörlerin hasar görmesini önlemek için KAPATILIR.

Akü voltajı düşükken ECM ateşleme sisteminden gelen zayıf kıvılcımları aşağıdaki şekillerde telafi eder:

ECM aşağıdaki durumlarla karşılaştığında güç aktarma organlarını hasarlara karşı korumak ve sürülebilirliği iyileştirmek için yakıt enjektörlerinden gelen yakıtı KESER:

ECM en iyi olası sürüş, yakıt tasarrufu ve emisyon kontrolünü sağlamak için hava/yakıt ölçme sistemini kontrol eder. ECM ısıtmalı lambda sensörü (HO2S) sinyal voltajını Kapalı Çevrimdeyken takip eder ve bu sinyali esas alarak enjektörlerin sinyal genliğini ayarlamak suretiyle yakıt beslemesini düzenler. İdeal yakıt trimi değerleri hem kısa hem de uzun vadeli yakıt trim ayarı için yüzde 0 civarındadır. Pozitif bir yakıt trim değeri ECM sinyal genliğini artırmak suretiyle fakir bir durumu telafi etmek amacıyla yakıt ilave ettiğine işaret eder. Negatif bir yakıt trim değeri ECM sinyal genliğini azaltmak suretiyle zengin bir durumu telafi etmek amacıyla yakıt miktarını azalttığına işaret eder. Yakıt beslemesinde yapılan bir değişiklik uzun ve kısa vadeli yakıt trim değerlerini değiştirir. Kısa vadeli yakıt trim değerleri HO2S sinyal voltajına yanıt olarak seri bir şekilde değişir. Bu değişiklikler motorun yakıt miktarını hassas bir şekilde ayarlar. Uzun vadeli yakıt trim ayarı kısa vadeli yakıt trim ayarını tekrar ortaya çekmek ve düzeltmek için yakıt miktarında genel ayarlamalar yapar. Kısa ve uzun vadeli yakıt trim değerlerini takip etmek için bir tarama aleti kullanılabilir. Uzun vadeli yakıt trim diyagnozu uzun vadeli hız yükü öğrenme hücrelerinin bir kaçının ortalamasını esas alır. ECM hücreleri motor devrini ve motor yükünü esas alarak seçer. ECM fazla zayıf ya da zengin durum saptarsa, ECM bir yakıt ayarı diyagnostik hata kodu (DTC) başlatacaktır.