Elektronik Ateşleme Sistem Açıklaması
Elektronik Ateşleme (EI) Sisteminin Çalışması
Elektronik ateşleme (EI) sistemi bir yüksek-enerji sekonder kıvılcımı üretir ve kontrol eder. Bu kıvılcım sıkıştırılmış hava/yakıt karışımını hassas bir şekilde doğru zamanda tutuşturmak suretiyle en iyi performansı, yakıt ekonomisini ve egzoz emisyonlarının kontrolünü sağlar. Motor kontrol modülü (ECM) ateşleme düzenini, kapalı kalmasını ve zamanını denetlemek için esas olarak krank mili konum ve eksantrik mili konum sensörlerinden gelen bilgileri toplar.
Krank mili sensörü
Krank mili konum sensörü devreleri 5 V referans devresini, düşük referans devresini ve bir çıktı sinyali devresini besleyen motor kontrol modülünü içerir. Krank mili konum sensörü devre sensör cihazına takılmış dahili manyetik yanlı dijital bir çıktıdır. Sensör krank milindeki 58 dişli direnç halkasının diş ve yuvalarındaki manyetik akı değişikliklerini tespit eder. Direnç halkasındaki her bir diş 60 dişlik aralıkla ayrılmış olup, referans boşluk için 2 eksik diş bırakılmıştır. Krank mili konum sensörü krank mili turu başına 58 çıktı tepkisiyle değişen sıklıkta AÇIK/KAPALI DC voltajı üretir. Krank mili konum sensörünün çıkış frekansı krank milinin hızına bağlıdır. Krank mili konum sensörü ECM'ye tekerleğin her bir diş dönüşü krank mil konum sensörünü geçerken, krank kili relüktör tekerleğinin görüntüsünü temsil eden dijital bir sinyal gönderir. ECM, krank mili devrini belirlemek için her bir krank mili konum sinyal atımını kullanır ve krank mili konumunu tanımlamak için krank mili direnç halkasındaki referans boşluğunu deşifre eder. Bu bilgi daha sonra motorun optimum kontak ve enjeksiyon noktalarını belirlemek için kullanılır. ECM, krank mili konum sensörünün verdiği bilgiyi eksantrik milinin krank miline göre olan konumunu belirlemek ve silindir teklemesini tespit etmek için kullanır.
Krank Mili Direnç Halkası
Krank mili direnç halkası krank milinin bir parçasıdır. Direnç halkası 58 diş ve bir referans boşluktan oluşur. Direnç halkasındaki her bir diş arada 6 derecelik açı bırakılarak yerleştirilmiş olup tek bir 12 derecelik bir referans boşluğuna sahiptir. Referans boşluğundan gelen sinyal senkronizasyon sinyali olarak bilinir. Senkronizasyon sinyali bobin ateşleme düzenini krank mili konumuyla senkronlamak için kullanılırken diğer dişler bir tur esnasındaki silindir konumunu verirler.
Eksantrik Mili Konum Sensörü
Eksantrik mili konum sensörü emme ve eksantrik mili zincir dişlisine entegre tırnaklı bir direnç halkası tarafından tetiklenirler. Eksantrik mili konum sensörü her eksantrik mil devrinde dört sinyal atımı verir. Direnç halkasının her bir tırnağı veya özelliği farklı bir boyutta olup her bir silindirin sıkıştırma zamanını tanımlamak ve sıralı yakıt enjeksiyonunu devreye sokmak için kullanılır. Eksantrik mili konum sensörü motor kontrol modülüne (ECM) aşağıdaki devreler vasıtasıyla bağlanmıştır:
Vuruntu Sensörü
Vuruntu sensörü sistemi kontrol modülünün, motoru olası zararlı vuruntu seviyelerine karşı korurken ateşleme zamanını mümkün olan en iyi performansı sağlayacak şekilde denetlemesini sağlar, bu durum kıvılcım vuruntusu olarak da bilinir. Vuruntu sensörü sistemi, bir veya 2 adet düz tepkili 2 telli sensör kullanmaktadır. Bu sensör, motor titreşim veya gürültü seviyesine bağlı olarak değişen genlik ve frekansta dalgalı voltaj sinyali üreten bir piezo elektrik kristal teknolojisi kullanmaktadır. Genlik ve frekans değerleri vuruntu sensörünün tespit ettiği vuruntu seviyesine bağlıdır. Kumanda modülü sinyal devresi üzerinden vuruntu sensörü sinyali alır. Vuruntu sensörü şasisi, kumanda modülü tarafından düşük referans devresi ile beslenir.
Vuruntu sensörü minimum ses seviyesini veya rölantideki fon seslerini vuruntu sensöründen öğrenir ve kalan dev/dak aralığı için ayarlanmış olan değerleri kullanır. Kontrol modülü gürültü kanalını hesaplamak için minimum ses seviyesini kullanır. Normal bir vuruntu sensörü sinyali gürültü kanalı içerisinde kalır. Motorun hızı ve yükü değiştiğinde, vuruntu sensörü sinyalini sağlamak için gürültü kanalının üst ve alt parametreleri de değişecektir ve sinyal kanal içerisinde kalır. Vuruntu sensörü, hangi silindirlerde vuruntu olduğunu tespit etmek için, sadece her silindir ateşleme zamanının üst ölü noktasına (ÜÖN) yakın olduğu durumdaki vuruntu sensörü sinyalini kullanır. Vuruntu varsa, sinyal ses kanalının dışına çıkar.
Kontrol modülü vuruntu olduğuna karar verirse, vuruntuyu önlemek için ateşleme zamanını geciktirir. Vuruntu sensörü her zaman sıfır bir karşılık seviyesi veya ateşleme geciktermesi olmayacak şekilde çalışacaktır. Anormal bir vuruntu sensörü sinyali ses kanalı dışında kalır veya yoktur. Vuruntu sensörü arıza teşhisleri kontrol modülü içindeki vuruntu sensörü devresindeki, vuruntu sensörü kablo sistemindeki veya vuruntu sensörü voltaj çıkışındaki arızaları tespit edebilecek şekilde ayarlanmıştır. Ayrıca bazı diyagnozlar gevşemiş/hasarlı parçalar gibi bir dış etkenin sebep olduğu sabit gürültüleri veya motordan gelen aşırı yüksek mekanik gürültüleri tespit edecek şekilde de ayarlanmıştır.
Ateşleme Bobini/Modülü
Her bir ateşleme bobini/modülü aşağıdaki devrelere sahiptir:
Motor kontrol modülü (ECM), bir kıvılcım olayını etkinleştirmek için her bir ateşleme bobininin/modülünün IC devresinde zamanlama sinyallerini ileterek bağımsız bobinleri kontrol eder.
Bujiler her bir bobine kısa bir tozluk vasıtasıyla bağlıdır. Tozluk içerisinde bobinden gelen kıvılcım enerjisini bujiye aktaran bir yay bulunur. Buji elektrodunun ucu aşınmaya dayanması ve yüksek verim sağlaması için platinyumdandır.
Motor Kumanda Modülü (ECM)
Motor kumanda modülü (ECM) bütün ateşleme sistemi işlevlerini kontrol eder, ve ateşleme zamanlamasını sürekli olarak düzeltir. ECM, çeşitli sensör girdilerinden gelen, aşağıdakileri içeren bilgileri takip-kontrol eder:
• | Gaz kelebeği pozisyon (TP) sensörü |
• | Motor soğutma suyu sıcaklığı (ECT) sensörü |
• | Kitle hava akışı (MAF) sensörü |
• | Emme havası sıcaklık (IAT) sensörü |
• | Manifold mutlak basınç (MAP) sensörü |
İşlem Modları
Normal çalışma esnasında motor kontrol modülü (ECM) tüm ateşleme fonksiyonlarını kontrol eder. Krank mili veya eksantrik mili konum sensörü sinyallerinden biri kayıpsa, motor çalışmaya devam eder çünkü ECM kalan sensör girdisini kullanarak limp home moduna geçer. Her bobin, aşırı voltajdan kaynaklanan hasara karşı dahili olarak korunur. Bir veya daha fazla bobin bu şekilde arızalanırsa tekleme durumu meydana gelebilir. Ateşleme sistemini doğru şekilde diyagnoz edebilmek için bir tarama aletiyle diyagnostik hata kodları mevcuttur.
© Telif Hakkı Chevrolet. All rights reserved |